Ξημέρωμα τοῦ 1897 ἡ Κρήτη «βράζει» ἀπὸ τὶς θηριωδίες τῶν Τούρκων. Οἱ Κρητικοὶ ἀποφασίζουν νὰ κηρύξουν τὴν Ἕνωση μὲ τὴν μητέρα Ἑλλάδα. Στὸν Προφήτη Ἠλία τοῦ Ἀκρωτηρίου Χανίων Κρήτης
ὀχυρώνονται οἱ ἐπαναστάτες καὶ ὑψώνουν τὴν ἑλληνικὴ σημαία, ποὺ τοὺς παρέδωσε ὁ ὕπαρχος τοῦ θωρηκτοῦ «Ὕδρα» Κωνσταντῖνος Κανάρης, ἐγγονὸς τοῦ ναύαρχου Κανάρη.
Ἐκτὸς ἀπὸ τοὺς τούρκους, ἔχουν νὰ ἀντιμετωπίσουν καὶ τὴν ἀντίδραση τῶν Μεγάλων Δυνάμεων (Ἰταλίας, Γαλλίας, Αὐστρίας, Γερμανίας, Ἀγγλίας καὶ Ρωσίας), ποὺ στὶς 9 Φεβρουαρίου 1897, ξεκινοῦν σφοδρὸ βομβαρδισμό.
Μία ἀπὸ τὶς ὀβίδες κτυπᾶ καὶ καταρρίπτει τὸν ἱστὸ μὲ τὴν ἑλληνικὴ σημαία. Ὁ ὁπλίτης Σπύρος Καγιαλὲς - Καγιαλεδάκης μὲ μεγάλο κίνδυνο γιὰ τὴν ζωὴ του πετάγεται μέσα στὴν πύρινη κόλαση τοῦ βομβαρδισμοῦ, ξαναστήνει τὸν ἱστὸ καὶ ἡ σημαία κυματίζει καὶ πάλι περήφανη.
Μία νέα ὀβίδα καταρρίπτει καὶ πάλι τὸν ἱστό. Ὁ Σπύρος Καγιαλὲς - Καγιαλεδάκης τὸν ξαναστήνει ὅπως πρίν.
Τρίτη ὀβίδα θρυμματίζει πιὰ τὸν ἱστὸ καὶ ρίχνει κάτω τὴν σημαία. Τότε συνέβη κάτι τὸ ἀπίστευτο, κάτι ἀνεπανάληπτο:
Ὁ Σπύρος Καγιαλές - Καγιαλεδάκης ἁρπάζει τὴν σημαία καὶ τὴν ἀνυψώνει κάνοντας τὸ ἴδιο του τὸ σῶμα κοντάρι!
Μόλις οἱ ναύαρχοι τοῦ ἑνωμένου στόλου εἶδαν μὲ τὰ κιάλια ὅτι ἡ σημαία καὶ πάλι κυματίζει μὲ κοντάρι ἕναν… ἐπαναστάτη, δὲν πίστευαν στὰ μάτια τους καὶ ἀμήχανοι διέταξαν...
παύση πυρός. Τὸ στρατόπεδο δονεῖται ἀπὸ ζητωκραυγὲς καὶ πανηγυρισμούς. Στὸ ἑλληνικὸ θωρηκτὸ «'Ὕδρα» ψέλνεται ὁ ἐθνικὸς ὕμνος. Ζητωκραυγὲς καὶ χειροκροτήματα ἀκούγονται πλέον ὄχι μόνο ἀπὸ τὰ ἑλληνικά, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὰ ἰταλικὰ καὶ γαλλικὰ πλοῖα!!!
Ὁ Ἰταλὸς ἐπικεφαλής τοῦ στόλου τῶν Μεγάλων Δυνάμεων, ὑποναύαρχος Κανεβάρο, γράφει στὰ ἀπομνημονεύματά του: «Ἡ ἀνύψωση τῆς σημαίας μὲ αὐτὸν τὸν τόσο ἡρωικὸ τρόπο, ἀποτέλεσε μία στιγμὴ τῆς ζωῆς μου ποὺ δὲν θὰ λησμονήσω ποτέ».
Ὅπως διηγήθηκε ἀργότερα ὁ ἴδιος ὁ ἐθνάρχης Ἐλευθέριος Βενιζέλος, ποὺ πρωτοστατοῦσε στὰ γεγονότα τῆς ἐποχῆς, ὁ ναύαρχος Κανεβάρο τοῦ εἶχε πεῖ, πὼς ἔμεινε ἄναυδος ἀπὸ θαυμασμὸ γιὰ τὴν ὡραία αὐτὴ καὶ κατ' ἐξοχὴν ἡρωικὴ πράξη τοῦ Σπύρου Καγιαλὲ - Καγιαλεδάκη, ποὺ ἐκείνη ἀκριβῶς τὴν ἡμέρα νίκησε -στὴν κυριολεξία- τὴν εὐρωπαϊκὴ διπλωματία. Ὄχι μόνο γιατί προκάλεσε τὴν ἄμεση παύση τοῦ βομβαρδισμοῦ τοῦ Ἀκρωτηρίου, ἀλλὰ καὶ τὴν ὑποβολή, ἀπὸ τοὺς ναυάρχους, εὐνοϊκῶν εἰσηγήσεων πρὸς τὶς κυβερνήσεις τους. Μὲ ἀποτέλεσμα μετὰ ἀπὸ λίγους μῆνες νὰ κερδίσει ἡ Κρήτη τὴν αὐτονομία της ἀπὸ τὴν Ὀθωμανικὴ Αὐτοκρατορία ποὺ προηγήθηκε τῆς Ἕνωσής της μὲ τὴν Ἑλλάδα.
Ἡ πρώτη θετικὴ ἐξέλιξη "προαναγγέλθηκε" δύο μέρες μετὰ τὴν ἡρωικὴ ὅσο καὶ μοναδικὴ στὴν ἱστορία, πράξη τοῦ Σπύρου Καγιαλὲ - Καγιαλεδάκη, μὲ τὴν Προκήρυξη τῶν Ναυάρχων τοῦ ἑνωμένου στόλου Ἰταλίας, Γαλλίας, Αὐστρίας, Γερμανίας, Ἀγγλίας καὶ Ρωσίας.
Ὁ δῆμος Ἀκρωτηρίου γιορτάζει κάθε χρόνο τὴν ἐπέτειο τοῦ βομβαρδισμοῦ τῆς 9ης Φεβρουαρίου 1897 καὶ μαζὶ τιμᾶ μὲ καταθέσεις στεφάνων στὸν ἀνδριάντα του (δίπλα στοὺς Τάφους τῶν Βενιζέλων), τὸν ἥρωα Σπύρο Καγιαλὲ – Καγιαλεδάκη, ποὺ ἔγινε σύμβολο στὸν ἀγώνα τῶν Κρητικῶν γιὰ τὴν Ἕνωση τῆς Κρήτης μὲ τὴν Ἑλλάδα.
http://www.orthodoxia-ellhnismos.gr