Κυριακή 17 Μαρτίου 2019

Λεφτέρ: Ο Χριστιανός στον οποίο υποκλίθηκαν οι Τούρκοι


Δεν θα ήταν υπερβολή να ειπωθεί πως είναι ίσως ο σπουδαιότερος ποδοσφαιριστής που αγωνίστηκε ποτέ στα γήπεδα της Τουρκίας. Μια θρυλική φιγούρα στην γειτονική χώρα, ο οποίος λατρεύτηκε όσο λίγοι αν και Χριστιανός και στο τελευταίο "αντίο" του χιλιάδες Τούρκοι ήταν εκεί για να τον τιμήσουν, μεταξύ αυτών και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Τόσο φημισμένος ήταν, που θέλησε να τον τιμήσει μέχρι και ο πρωθυπουργός.Ο λόγος για τον Λευτέρη Κιουτσουκαντωνιάδη, γνωστός ως Λεφτέρ, ο οποίος έφυγε σαν σήμερα (13/1) από τη ζωή σε ηλικία 87 ετών. Ένας άνθρωπος που ως ποδοσφαιριστής έλαμψε στη δεκαετία του '50, έχοντας συνολικά 605 συμμετοχές και 421 γκολ στην καριέρα του. Εκείνα τα χρόνια ήταν μεταξύ των κορυφαίων επιθετικών στον κόσμο και μάλιστα έγραψε ιστορία, σκοράροντας δυο γκολ στη Γερμανία με τη φανέλα της εθνικής Τουρκίας στο Μουντιάλ του 1954.
ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΟΙ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΣΤΗΝ ΚΗΔΕΙΑ ΤΟΥ

Στην κηδεία του ακόμα και οι συντηρητικοί Τούρκοι Μουσουλμάνοι έσπευσαν ν’ανάψουν ένα κεράκι στη μνήμη του, στην ελληνορθόδοξη εκκλησία του Αγίου Δημητρίου. Ήταν τέτοια η διαδρομή του, που οι θρησκευτικές διαφορές και η καταγωγή του, δεν εμπόδισαν κανέναν να τον τιμήσουν στο ύστατο χαίρε του. Υπήρξε ο πρώτος ποδοσφαιριστής της Τουρκίας που τιμήθηκε με το "Χρυσό μετάλλιο" της τουρκικής Ομοσπονδίας.

"Ξέρω πως όταν πεθάνω θα τυλίξουν το φέρετρο μου με την ερυθρά ημισέληνο, αλλά η καρδιά μου θα είναι γαλάζια με σταυρό", είχε πει κάποτε ο θρυλικός Λεφτέρ.

ΘΡΥΛΟΣ ΤΟΥ ΤΟΥΡΚΙΚΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ

Ήταν Τούρκος ποδοσφαιριστής ελληνικής καταγωγής, από την Πρίγκηπο, αγωνίστηκε 50 φορές με την εθνική ομάδα της Τουρκίας από το 1948 ως το 1963, από τις οποίες τις εννιά ως αρχηγός. Επίσης, είχε τέσσερις συμετοχές με την Ολυμπιακή ομάδα της χώρας στους Αγώνες του 1948. Μέχρι σήμερα είναι ο δεύτερος σκόρερ του αντιπροσωπευτικού συγκροτήματος με 20 γκολ, πίσω από τον Χακάν Σουκούρ.

Στο φινάλε της καριέρας του αγωνίστηκε και στην ΑΕΚ το 1964, σε ηλικία 39 ετών, μετρώντας βέβαια ελάχιστες συμμετοχές με δυο γκολ. Τραυματίστηκε σε έναν αγώνα με τον Ηρακλή και αναγκάστηκε να τερματίσει την καριέρα του. Η προπονητική του διαδρομή ξεκίνησε από το Αιγάλεω ένα χρόνο μετά. Στους πάγκους έμεινε λίγα χρόνια όμως, ως το 1972. Ένα φεγγάρι βρέθηκε και στη Νότια Αφρική, στη Supersport United του Γιοχάνεσμπουργκ.

Υπηρέτησε τέσσερα χρόνια στον στρατό της Τουρκίας (1943-1947) για να ξεκινήσει την ποδοσφαιρική του διαδρομή από τη Φενέρμπαχτσε, για την οποία είναι σύμβολο στην ιστορία της. Στην πρώτη του θητεία από το 1947 ως το 1951, σε 135 αγώνες σημείωσε 100 γκολ, ενώ αγωνίστηκε για ακόμη 11 χρόνια από το 1953 μέχρι το 1964, πετυχαίνοντας 54 τέρματα σε 114 συμμετοχές. Στο μεσοδιάστημα είχε αγωνιστεί στη Φιορεντίνα και τη Νις.
ΔΩΣΕ ΣΤΟΝ ΛΕΥΤΕΡΗ, ΘΑ ΓΡΑΨΕΙ ΣΤΟ ΤΕΦΤΕΡΙ

Υπήρχε η φήμη πως δεν αστόχησε ποτέ σε εκτέλεση πέναλτι στην καριέρα του (ο ίδιος βέβαια είπε κάποια στιγμή σε δηλώσεις του πως έχασε τρία συνολικά), ενώ οι Τούρκοι έδωσαν το όνομα του σε δρόμο που βρίσκεται στην Πρίγκηπο, το οποίο είναι το μεγαλύτερο από τα εννιά Πριγκηπονήσια της Προποντίδας. Δρόμος με το όνομά του υπάρχει και στην Πόλη, ενώ οι Τούρκοι φιλοτέχνησαν και την προτομή του. Η φήμη του είχε φτάσει σε κάθε γωνιά της χώρας.


Είχε το παρατσούκλι Ordinaryüs, δηλαδή καθηγητής, διότι είχε άνεση στο σκοράρισμα. Το όνομά του είναι θρύλος μεταξύ των οπαδών της Φενερμπαχτσέ, οι οποίοι ακόμα τραγουδούν το σύνθημα: "Ver Lefter'e, Yazsin Deftere", που σημαίνει "Δώσε στον Λευτέρη, θα γράψει στο τεφτέρι".
ΚΑΠΤΕΝ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΜΕ ΣΤΑΥΡΟ ΣΤΟ ΛΑΙΜΟ

Το γεγονός ότι ο γιος Έλληνα ψαρά αγωνίστηκε στην εθνική Τουρκίας, σκοράροντας μάλιστα κατά της Ελλάδας είχε ως συνέπεια πολλοί Έλληνες να μην τον δουν με καλό μάτι. Μάλιστα ήταν ο μόνος διεθνής που φορούσε σταυρό στο στήθος, ενώ κατά την ανάκρουση του εθνικού ύμνου της Τουρκίας τον έβγαζε με περηφάνια έξω από τη φανέλα.

Δεν ήταν βέβαια όλα πάντα ρόδινα και εύκολα, αφού υπήρχε μεγάλη μερίδα Τούρκων που δεν μπορούσε να αποδεχτεί στην κοινωνία της έναν Χριστιανό Ορθόδοξο που τιμούσε τα ελληνικά ήθη και έθιμα και αγωνιζόταν στο αντιπροσωπευτικό συγκρότημα της χώρας, φορώντας μάλιστα και το περιβραχιόνιο του αρχηγού (εννέα φορές συνολικά). Ένιωσε καχυποψία και ρατσισμό, έχοντας γεννηθεί σε μια εποχή που ξεριδώθηκαν οι Έλληνες από τη Μικρά Ασία. Πάντως, άντεξε και στο τέλος "κέρδισε" πολλούς!

Η ΛΕΚΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΑΙ ΤΑ "ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΑΝΑ"

Όντας ο ίδιος Έλληνας που γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Τουρκία, ήταν λογικό να αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό και από τις δυο πλευρές. Άλλωστε, μιλάμε για δυο χώρες γειτονικές με πολλά πράγματα να τις χωρίζουν. Όταν η Τουρκία στις 23 Απριλίου 1948 νίκησε την Ελλάδα 3-1, με τον ίδιο να σκοράρει μάλιστα, υπήρξαν Έλληνες που του επιτέθηκαν φραστικά και τον χαρακτήρισαν προδότη του έθνους.

Εξάλλου, επτά χρόνια μετά, στο οργανωμένο πογκρόμ της 6ης Σεπτεμβρίου 1955, όπου έγιναν βίαια επεισόδια κατά της περιουσίας των Ελλήνων, ο ίδιος δεν εγκατέλειψε ποτέ την Πόλη. Το εξαγριωμένο πλήθος είχε φτάσει έξω από το σπίτι του και τον απειλούσε, όμως σώθηκε από φανατικούς οπαδούς της Φενέρ, οι οποίοι υπερασπίστηκαν τον αγαπημένο τους Λεφτέρ, το είδωλο τους και αστέρι της ομάδας του. Ήταν μια δύσκολη στιγμή για τον ίδιο, ο οποίος πάντως γενικά πάντα κρατούσε χαμηλούς τόνους.
ΥΠΕΓΡΑΨΕ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΑΝΤΙ ΓΙΑ ΑΥΤΟΓΡΑΦΟ ΣΤΗΝ ΑΕΚ

Το 1964 και σε ηλικία 39 χρονών, ήρθε στην Ελλάδα για να αναλάβει πόστο προπονητή σε κάποιον σύλλογο. Ο τότε πρόεδρος της ΑΕΚ, Αλέξανδρος Μακρίδης, του ζητάει να υπογράψει ένα αυτόγραφο. Ωστόσο, ήταν ένα τρικ, αφού όπως αποδείχθηκε ήταν συμβόλαιο για να αγωνιστεί, έστω και στα τελευταία της καριέρας του, με την κιτρινόμαυρη φανέλα.


"Μία φορά νικήσαμε με την Φενέρμπαχτσε την ΑΕΚ 6-0. Οι Μαρόπουλος και Ξένος έπαιζαν στην ΑΕΚ. Σκόραρα τέσσερα γκολ. Ο Μαρόπουλος ήταν καλός άνθρωπος και αγαπούσε την ΑΕΚ πάρα πολύ. Εκείνη την εποχή όμως ο σύλλογος δεν είχε λεφτά. Έτσι σκέφτηκε να μου ζητήσει αυτόγραφο.

‘Λεφτέρ, έλα να υπογράψεις εδώ. Θέλω το αυτόγραφο σου από τη στιγμή που έχεις σκοράρει τόσα πολλά γκολ εναντίον μας’, μου είπε. Πράγματι, υπέγραψα δίχως να κοιτάξω. Ήταν ένα μπλε χαρτί. Εκείνη την εποχή ήμουν προπονητής του Αιγάλεω.

Την επόμενη μέρα ο Μαρόπουλος μετέφερε την ιστορία στον Τύπο λέγοντας. ‘Ο Λεφτέρ ονειρεύονταν να μείνει στο Αιγάλεω, όμως υπέγραψε στην ΑΕΚ’. Η υπογραφή που έβαλα δεν ήταν μόνο αυτό αυτόγραφο αλλά και το νέο μου συμβόλαιο", είχε πει ο ίδιος ο Λεφτέρ, μιλώντας για το πώς έπαιξε στην Ένωση το 1964.

Ο Χακάν Σουκούρ τον επισκεπτόταν πολύ συχνά για έναν καφέ και ποδοσφαιρική κουβέντα. Το ίδιο ταξίδι είχε κάνει και ο Ντέμης Νικολαΐδης, όταν το 2004 η ΑΕΚ είχε ταξιδέψει στην Πόλη για το φιλικό με την Γαλατάσαράι, για τη συμπλήρωση 80 χρόνων ιστορίας της Ένωσης.


ΤΙΤΛΟΙ ΚΑΙ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΚΑΡΙΕΡΑ ΤΟΥ:

* Πρωταθλήματα Τουρκίας (3): 1959, 1961, 1964

* Πρωταθλήματα Κωνσταντινούπολης (3): 1948, 1957, 1959

* Κύπελλα (2): 1950, 1964

* Πρώτος σκόρερ: 1953-54

* Μέλος της Μικτής Κόσμου: 1954

* Χρυσό μετάλλιο τιμής της τουρκικής ομοσπονδίας

www.sport24.gr